Mặt Nạ Của Tử Thần Đỏ - Edgar Allan Poe - Truyện Đọc Online

Mặt Nạ Của Tử Thần Đỏ - Edgar Allan Poe - Truyện Đọc Online

Giới thiệu chung

 

1. Tiêu đề truyện gốc: The Masque of the Red Death
2. Năm xuất bản lần đầu: 1842
3. Dịch tiếng Việt bởi: Nguyễn Thành Long
4. Bản quyền bản dịch: Sách Bookism

---

Đọc truyện: Mặt Nạ Của Tử Thần Đỏ

Đã bao lâu nay, “Tử Thần Đỏ” hoành hành khắp nơi. Lịch sử chưa từng ghi danh một bệnh dịch nào tai ác hay gớm ghiếc nhường ấy. Máu - cái sắc đỏ cùng nỗi kinh hoàng của máu - chính là hiện thân, là ấn chương của nó. Mào đầu sẽ là những cơn đau nhói, xây xẩm đột ngột, thế rồi mọi lỗ chân lông sẽ ồng ộc ứa máu, dẫn đến tử vong. Những vết ban đỏ trên cơ thể, đặc biệt là trên mặt nạn nhân, chẳng khác nào cấm lệnh, khiến kẻ xấu số vô phương viện cầu cứu trợ hay thương cảm từ đồng bào mình. Và toàn bộ quá trình, từ lúc đổ bệnh cho đến khi trở nặng và vong mạng, chỉ diễn ra trong vỏn vẹn nửa giờ.

Nhưng Hoàng tử Prospero vẫn hân hoan, vẫn bình chân như vại, và đầy sáng suốt. Khi phân nửa thần dân trong vương quốc đã thiệt mạng, gã triệu cả ngàn hiệp sĩ và công nương trong triều đình đến. Với những bằng hữu khoẻ mạnh và vô lo vô nghĩ này, gã lui về ẩn tại một trong những lâu đài tu viện mình sở hữu. Nó là cả một công trình rộng lớn và tráng lệ, kết tinh từ gu thẩm mỹ kỳ dị song vẫn oai nghiêm của gã hoàng tử. Quây kín bên ngoài nó là một bức tường kiên cố, cao ngất ngưởng, với cổng sắt bố trí xung quanh. Sau khi vào trong, đám triều thần liền lôi bễ lò cùng búa tạ ra và hàn chặt mọi then gài. Chúng quyết biến nơi đây thành một chốn nội bất xuất, ngoại bất nhập, phòng khi dân đen nổi cơn tuyệt vọng hay có ai bên trong đột nhiên hóa rồ. Tu viện dư dật nhu yếu phẩm. Với những biện pháp phòng ngừa như vậy, đám triều thần thỏa sức coi khinh căn bệnh. Cứ mặc thế giới bên ngoài tự lo lấy thân. Chỉ ngữ ngớ ngẩn mới phí công sầu não, hay thậm chí nghĩ suy. Gã hoàng tử đã chu cấp đủ mọi thú truy hoan. Nào hề, nào thi sĩ, nào vũ công, nào nhạc công, nào mỹ nữ, nào rượu. Bên trong là tất cả những thứ ấy cũng như an toàn ấm êm. Bên ngoài là “Tử Thần Đỏ.”

Sau tầm năm, sáu tháng sống ẩn dật, và trong khi bệnh dịch hãy còn đang tác oai tác quái khôn cùng bên ngoài, Hoàng tử Prospero tổ chức một vũ hội hóa trang hoành tráng phi thường để mua vui cho bè bạn của mình. Một vũ hội ngập chìm trong trụy lạc, trác táng.

Nhưng trước hết, xin mạn phép điểm qua các gian phòng được dùng để tổ chức nó. Có bảy phòng cả thảy - thiết kế kiểu hoàng tộc. Trong nhiều cung điện, những cụm phòng như thế sẽ xếp theo dãy, tạo thành một khu cảnh trí dài, thẳng tắp; cửa gấp nối thông các phòng sẽ được đẩy sát vào hai bên tường, ngõ hầu giúp khách khứa quan sát được toàn cảnh mà không bị cản trở. Tuy nhiên, do tay công tước nắm giữ tu viện này vốn mê mệt những thứ quái đản, lẽ đương nhiên mọi sự nơi đây khác hẳn. Phòng ốc bị bày bố lộn xộn đến độ mắt gần như chẳng tài nào chiêm ngưỡng nổi quá một gian. Cứ cách hai mươi, ba mươi mét, lại có một khúc ngoặt; và mỗi khúc ngoặt đều mang đến một ấn tượng mới lạ. Trên mỗi bức tường ở hai bên trái phải là một cửa sổ Gothic* cao, hẹp, nằm ngay giữa. Chúng nhìn ra một hành lang khép kín, ngoằn ngoèo men sát cụm phòng. Những cửa sổ ấy được lắp kính màu, mang sắc tương ứng với tông chủ đạo của đồ đạc bày biện trong phòng. Tỉ như phòng ở đầu chót mạn Đông được trang hoàng rặt màu xanh lam - và cửa sổ của nó cũng sặc sỡ sắc xanh. Gian phòng thứ hai bày biện đồ và treo trướng màu tím, thế nên cửa nơi đây mang sắc tím. Phòng thứ ba tuyền một màu xanh lá, và cửa cũng tiệp màu luôn. Phòng bốn được trang hoàng và gắn cửa sổ màu cam; phòng năm màu trắng; phòng sáu màu tía oải hương. Phủ kín phòng thứ bảy là những tấm trướng nhung đen, buông thõng từ trần xuống, đùn lại trên một tấm thảm cùng chất liệu và màu sắc. Nhưng riêng tại chốn này, màu cửa sổ lại không khớp cách bài trí. Kính của nó đỏ tươi - đẫm sắc máu me. Trong cả bảy gian phòng kia, giữa vô số vàng bạc trang hoàng nằm rải rác hay treo lủng lẳng trên trần, đèn đuốc vắng bóng hoàn toàn. Bên trong cụm phòng tuyệt không có lấy một ánh đèn, ánh nến. Nhưng tại hành lang bao quanh chúng, nằm đối diện mỗi cửa sổ là một cái kiềng ba chân kềnh càng, nâng đỡ một lò lửa. Ánh sáng của nó chiếu qua lớp kính màu, soi rọi gian phòng, tạo thành vô số hình hài lòe loẹt và huyền hoặc. Nhưng trong gian phòng đen phía Tây, ánh lửa chiếu vào qua lớp kính nhuốm màu máu và hắt lên những tấm trướng u tối, gây ra một hiệu ứng rùng rợn tột độ, khiến ai bước vào cũng không khỏi biến sắc vì hãi hùng. Chính bởi vậy, hiếm người đủ táo gan bén mảng đến gần nó.

Trong gian phòng này còn có một chiếc đồng hồ gỗ mun khổng lồ, đặt sát bức tường phía Tây. Quả lắc của nó đong đưa tới lui với một tiếng cóc cách ủ dột, nặng nề, đơn điệu; và khi kim phút quay đủ một vòng, lúc thời khắc điểm giờ đã đến, bộ phổi đồng của chiếc đồng hồ sẽ phát ra một âm thanh trong trẻo, ồn ã, trầm trầm, rất đỗi du dương, hiềm nỗi thanh điệu và tiết tấu lại dị thường tới mức mỗi lần chuông điểm, cả dàn nhạc sẽ buộc phải tạm ngưng biểu diễn để dỏng tai nghe. Tất lẽ dĩ ngẫu, những người khiêu vũ cũng phải ngừng quay lượn, đồng thời bầu không khí vui tươi sẽ thoáng đượm vẻ bất an. Lúc tiếng chuông đồng hồ hãy còn ngân vang, những kẻ chơi bời say sưa nhất sẽ tái mét mặt mày, còn những người già dặn và điềm tĩnh hơn sẽ đưa tay lên trán như thể đang bối rối lạc trôi trong giấc chiêm bao hay cơn thiền định. Nhưng khi mọi dư âm đã dứt hẳn, tiếng cười đùa nhẹ nhàng sẽ lập tức lan khắp buổi tiệc; toán nhạc công nhìn nhau và mỉm cười, như thể giễu cợt sự bồn chồn ngớ ngẩn của chính bản thân, thế rồi thì thầm thề thốt với nhau rằng lần tiếp theo đồng hồ đổ chuông, mình sẽ không dở hơi như vậy nữa. Ấy nhưng sáu mươi phút sau, khi Thời Gian đã lướt hết ba ngàn sáu trăm giây, thêm một hồi chuông đồng hồ mới vang lên, và bao trùm lấy tất cả sẽ lại là cảm giác vừa bất an, vừa run rẩy, vừa trầm ngâm quen thuộc.

Nhưng bất chấp những điều này, cuộc truy hoan vẫn sôi động và linh đình vô cùng. Gu của gã công tước kỳ khôi hết sức. Gã rất có khiếu chọn màu và gây ấn tượng. Gã gạt phăng những lễ nghi kiểu cách. Các hoạch định của gã rất táo tợn và hùng hổ, và ý tưởng của gã loang loáng ánh man rợ. Hẳn sẽ có người ngỡ gã đã mất trí. Nhưng bè lũ thuộc hạ của gã thì không. Cần tai nghe mắt thấy và tiếp xúc trực tiếp với gã mới tường hết sự tình.

Để phục vụ buổi đại hội này, gã đã đứng ra chỉ đạo gần như toàn bộ công việc trang hoàng trong bảy gian phòng. Đến bản thân phục trang quan khách dự hội cũng bị gu thẩm mỹ của gã chi phối; và dĩ nhiên, chỉ từ dị hợm mới tả nổi chúng. Đủ vẻ chói lóa, lộng lẫy, khêu gợi, và ma mị đến góp mặt - hợp thành một cảnh tượng sau này vở “Hernani*" đã lột tả gần nguyên trạng. Có bao nhân hình diện đồ điểm tô họa tiết uốn lượn nhập nhằng, với cả tay chân lẫn trang sức đều lạc quẻ. Có muôn bóng dáng phi thực dại điên như bước ra từ khối óc kẻ loạn thần. Có đủ mùi đẹp đẽ, đủ mùi dâm đãng, đủ mùi quái lạ, chút hương khủng khiếp, đồng thời hơi nồng một nét khiến con người ta không khỏi lợm giọng. Trên thực tế, đi lại tới lui trong bảy gian phòng đó là vô vàn ảo mộng. Và chúng - những giấc mơ ấy - uốn éo lượn ra lượn vào, vơ vẩn khắp xung quanh, khoác lên thân màu sắc của các căn phòng, và khiến giai điệu phóng túng của dàn nhạc nghe như vọng âm của chính bước chân mình. Và chỉ chốc sau, chiếc đồng hồ gỗ mun đặt trong gian phòng phủ nhung lại điểm. Trong khoảnh khắc ấy, bốn bề đều tĩnh tại, bốn bề đều lặng ngắt, ngoại trừ giọng chiếc đồng hồ. Các ảo mộng đứng như trời trồng. Nhưng hồi chuông văng vẳng dần lắng xuống, kéo dài không quá một tích tắc, và rộ lên ngay sau khi chúng biến mất là một tràng cười rúc rích, phần nào khép nép. Thế rồi tiếng nhạc lại cất vang, và mọi ảo mộng sẽ hồi sinh, uốn éo tới lui một cách hớn hở hơn hẳn lúc trước, để bao ô cửa sổ phủ sắc màu lên thân khi các tia sáng trên kiềng chiếu rọi qua chúng. Nhưng riêng gian phòng nằm ngoài cùng phía Tây thì chẳng ma nào dám bén mảng vào hết. Nguyên do là đêm đang tàn, và ánh sáng trong đó đã bị những tấm kính màu máu nhuộm thắm cả, chưa kể tông đen của mớ trướng tang tóc nhìn mà sởn tóc gáy; ngoài ra, hễ ai đặt chân lên tấm thảm thê lương trong phòng, kẻ ấy cũng sẽ nghe thấy một hồi chuông ù ù phát ra từ chiếc đồng hồ gỗ mun gần đó, cương quyết và oai nghiêm hơn tất thảy mọi thanh âm chạm tai đám khách, bấy giờ đang chìm đắm trong những cuộc vui tại các gian phòng xa xăm.

Ngược với nó, mấy phòng còn lại nhung nhúc người. Chính ở nơi đây, con tim bơm nhựa sống hăng say đập. Và buổi tiệc tùng cứ quay cuồng tiếp diễn, cho tới lúc đồng hồ cất giọng báo nửa đêm. Khi đó, vẫn như đã tả, điệu nhạc khựng lại, đám người khiêu vũ lặng đi, và vạn vật rơi vào trạng thái tĩnh tại đầy căng thẳng ban nãy. Nhưng giờ đây, chuông đồng hồ cần điểm tận mười hai hồi. Tình cờ thay, điều này đã cho những vị khách trầm mặc thêm thời gian ngẫm ngợi, giúp tâm tư họ suy xét thêm bao ý nghĩ mới. Và chắc cũng chính bởi vậy nên khi những tiếng vang cuối cùng của hồi chuông chót còn chưa kịp lặng hẳn, nhiều người trong đám đông đã để ý thấy một hình hài bất thường. Hắn là một người đeo mặt nạ, chẳng hiểu sao suốt bấy lâu không hề bị ai phát hiện ra. Tin đồn về nhân vật mới cứ thế được rỉ tai nhau, và dần dần, tiếng xì xào rộ lên khắp nơi; ai nấy đều rì rầm bàn tán, bày tỏ sự bất bình và ngạc nhiên - nhưng cuối cùng, mọi lời nhỏ to đều chất chứa vẻ khiếp đảm, kinh hãi, và ghê tởm.

Trong một chốn quy tụ đầy những mộng ảo ma mị như đã khắc họa, một diện mạo bình thường dĩ nhiên sẽ vô phương khiến thiên hạ xôn xao ngần này. Vũ hội đêm nay thực ra gần như không áp đặt giới hạn nào về quy cách hóa trang; nhưng độ ngông cuồng của kẻ lạ mặt vẫn như phỉ nhổ lên mọi chuẩn mực, và thậm chí còn vượt hẳn ra ngoài khuôn khổ lễ nghi khoáng đạt tột bậc của gã hoàng tử. Ngay cả những con người bạt mạng nhất cũng sẽ không khỏi xao động nếu bị điểm trúng huyệt. Ngay cả những kẻ đốn mạt cùng cực, sẵn sàng lôi lẽ sinh diệt ra bỡn cợt, cũng biết điều kiêng kỵ một số chuyện. Và quả thực là giờ đây, khi nhìn vào trang phục cùng với phong thái nhân vật xa lạ kia, toàn thể khách khứa dự hội xem chừng chẳng thấy gì ngoài vẻ điên rồ và khiếm nhã, khiến họ lấn cấn tận tâm can. Tên này cao ngồng và khẳng khiu, bọc vải liệm kín mít người. Chiếc mặt nạ mô phỏng diện mạo cứng đờ của một cái thây, chế giống tới độ dù có săm soi kỹ mấy cũng khó lòng bới móc nổi sai biệt. Dẫu thế, bè lũ khùng điên dự cuộc truy hoan này đáng lẽ sẽ vẫn tặc lưỡi bỏ qua hết, hay thậm chí còn tán thưởng lựa chọn ấy. Vấn đề nằm ở chỗ tên này táo gan đến mức đã hóa trang hẳn thành Tử Thần Đỏ. Y phục của hắn nhoe nhoét máu - và lốm đốm trên vầng trán cao với đủ mọi thần sắc âm thế của khuôn mặt là những vết ban thẫm đỏ kinh hoàng.

Khi bóng ma kia (bấy giờ đang rề rà và trang nghiêm lê bước tới lui giữa đám khách, như thể muốn diễn thật tròn vai của mình) lọt mắt Hoàng tử Prospero, người ta thấy gã hoàng tử thoạt tiên lên cơn co giật, toàn thân run bắn vì hãi hùng hoặc ghê tởm gì đó; nhưng chỉ tích tắc sau, trán gã ửng đỏ lên vì cáu tiết.

“Kẻ nào đó?” gã khàn giọng hạch hỏi đám triều thần kế bên. “Kẻ nào dám xúc phạm chúng ta với một trò móc mỉa phạm thượng như vậy hả? Gô cổ hắn lại và lột mặt nạ hắn ra đi - để chúng ta còn biết sáng ra phải treo cổ ai từ bờ thành!”

Lúc thốt ra những lời trên, Hoàng tử Prospero đương đứng trong gian phòng phía Đông, tức phòng xanh lam. Chúng rền vang khắp cả bảy phòng, nghe rất to và rành rọt - bởi lẽ gã hoàng tử vốn đã hùng hổ và tráng kiện sẵn, chưa kể tiếng nhạc còn đã im bặt khi gã phẩy tay.

Đứng cạnh gã hoàng tử trong gian phòng xanh là một nhóm triều thần nhợt nhạt. Mới đầu, lúc nghe gã nói, đám bọn chúng vội xộc về phía kẻ đột nhập. Hắn khi ấy cũng đang ở gần, khoan thai và đạo mạo đưa chân tiến đến chỗ kẻ vừa phát biểu. Nhưng vì lốt hóa trang điên rồ của hắn đã khơi dậy một nỗi kinh sợ vô danh nào đó trong lòng tất cả những người dự hội, chẳng ai thò tay ra giữ hắn lại cả. Không bị ngăn trở, hắn thủng thỉnh băng ngang mặt gã hoàng tử, cách gã độc vài thước. Như bị bản năng thôi thúc, đám đông đồng loạt chùn lại, né xa tâm phòng và nép mình sát tường. Cứ thế, không chút cấm cản, không chút gián đoạn, hắn duy trì nhịp bước nghiêm trang và tề tĩnh đặc trưng lúc đầu, tiến từ phòng xanh lam vào phòng tím - từ phòng tím sang xanh lá - từ xanh lá qua cam - từ đó bước vào trắng - và rồi sang tía oải hương.

Tận khi ấy, một động thái cương quyết nhằm bắt giữ hắn mới được thực hiện. Hóa rồ vì giận dữ cũng như hổ thẹn trước sự hèn nhát nhất thời của bản thân, Hoàng tử Prospero cắm đầu cắm cổ lao qua sáu gian phòng. Chẳng ai chạy theo gã hết, bởi tất thảy đều đang chết chìm trong một cơn khiếp hãi tột cùng. Gã giương cao một con dao găm đã tra sẵn khỏi vỏ, vùn vụt áp sát bóng hình đang bỏ đi kia với thái độ đầy hung hăng. Lúc đôi bên chỉ còn cách nhau chừng dăm ba thước, tên khách lạ đã bước đến cuối gian phòng treo nhung, và hắn bỗng quay ngoắt lại, mặt đối mặt với kẻ săn đuổi mình. Một tiếng thét xé tai vang lên - và con dao rơi phịch xuống, nằm lấp loáng trên tấm thảm đen; liền sau đó, đến lượt Hoàng tử Prospero khuỵu ngã sõng soài lên thảm, chết đứ đừ.

Thế rồi, mượn cơn tuyệt vọng, một đoàn quan khách gom hết dũng khí và nhất tề liều mạng ùa vào trong gian phòng đen, túm lấy cái kẻ người ngợm lêu nghêu, nay đang đứng thẳng đơ và bất động dưới bóng chiếc đồng hồ gỗ mun. Nhưng đến đây, một nỗi kinh hoàng không bút nào tả xiết ập lên tất cả, khiến ai nấy đều há hốc miệng bàng hoàng.

Bên dưới mớ đồ liệm cùng chiếc mặt nạ xác chết đang bị thô lỗ bấu giật kia, chẳng hề có lấy một tấm thân xương thịt nào hết.

Thế là giờ đây, họ ngộ ra một điều: kẻ này đích thị Tử Thần Đỏ. Hắn đã mò đến như một tên trộm giữa đêm hôm. Và lần lượt, lần lượt, đám người dự hội ngã rạp xuống trong những chốn tiệc tùng đẫm ướt máu đọng, lìa đời ngay khi ngã, giữ im những tư thế đầy tuyệt vọng. Và nối bước kẻ truy hoan cuối cùng, sinh khí chiếc đồng hồ gỗ mun cũng lụi tàn. Ngọn lửa trên đống kiềng tắt ngấm. Nhường cho Bóng Tối, cho Điêu Tàn, cho Tử Thần Đỏ vĩnh viễn thống trị tứ bề.

---

Chú thích

 

1. Gothic: một lối kiến trúc Tây Âu khởi sinh từ nửa cuối thời Trung Cổ.
2. Hernani: một vở kịch của Victor Hugo.

---

---